Testy okulistyczne

Testy okulistyczne

Z danych WHO wynika, iż około 284 milionów ludzi żyje z wadami wzroku lub jest całkowicie niewidomych. W Polsce, prawie 50 proc. społeczeństwa w wieku 16-54 lat nie widzi poprawnie. Ponadto policzono, iż około 19 milionów dzieci na całym świecie jest niedowidzących a w naszym kraju 20 proc. dzieci w wieku przedszkolnym ma nieprawidłowości układu wzrokowego, które wymagają korekcji. Biorąc to pod uwagę, dbanie o wzrok powinno być częścią codziennych czynności. Pomóc mogą w tym profesjonalne testy okulistyczne.

 

Tablica Snellena

Do jednego z najważniejszych badań okulistycznych należy badanie ostrości wzroku, czyli odczytywanie kolejnych liter z tzw. tablicy Snellena, znajdującej się w odpowiedniej odległości od miejsca, w którym siedzi pacjent. Na tablicy znajdują się rzędy liter różnej wielkości, a rozmiar czcionki zmniejsza się ku dołowi tablicy. Narzędzie to zostało tak nazwane na cześć okulisty, który je wymyślił. Dzięki niemu, można określić ostrość wzroku oraz ocenić, jak pacjent widzi w bliży i dali. Pełny komplet tablic Snellena składa się z płyty do dali oraz do bliży. Te pierwsze, to duże tablice, które pacjent odczytuje z odległości 6 metrów. Z kolei, tablice do dali są odczytywane w odległości około 25-40 centymetrów od oka badanej osoby. Istnieją także specjalne tablice Snellena przeznaczone dla dzieci. Zawierają one obrazki, ponieważ najmłodsi pacjenci mogą jeszcze nie rozpoznawać liter czy cyfr.

 

Testy do badania widzenia przestrzennego test muchy, motyla Randota i TNO

Testy okulistyczne pomagają postawić odpowiednią diagnozę i pomóc w rozpoznaniu ewentualnej wady wzroku. Jednymi z ważniejszych są testy do badania widzenia przestrzennego. Widzenie przestrzenne, nazywane stereopsją, umożliwia postrzeganie głębi i prawidłową ocenę odległości. Zaburzenie zdolności widzenia przestrzennego objawia się częstymi bólami głowy, problemami z koncentracją oraz szybkim męczeniem się w trakcie czytania. Podczas badania widzenia przestrzennego wykorzystuje się tzw Stereo Fly Test, czyli test muchy lub motyla przeznaczony dla dzieci w wieku 2-3 lat oraz test TNO a także test Randota. Testy muchy i motyla umożliwiają szybką i prostą ocenę głębokości percepcji stereoskopowej. Są szczególnie przydatne w przypadku małych dzieci, mogących mieć trudności ze zrozumieniem instrukcji. Test muchy jest testem badającym poziom widzenia stereoskopowego do bliży. Składa się on z dwóch części: muchy oraz kwadratów z pierścieniami i figur.

Podczas testu widzenia przestrzennego pacjent ogląda przez okulary polaryzacyjne muchę, która przy prawidłowym widzeniu obuocznym, widziana jest jako trójwymiarowa. Jeżeli u badanego dziecka funkcjonuje prawidłowe widzenie przestrzenne, widzi ono muchę ze skrzydłami ponad kartką testu, a zachęcone do łapania jej za skrzydło, szuka go ponad powierzchnią kartki. W następnej kolejności, wykonywany jest dziecku test ze zwierzątkami. Osoba z widzeniem przestrzennym w każdym rzędzie widzi jedno z 5 zwierząt wysunięte ponad powierzchnię kartki testu.
Ostatnim etapem jest test okręgów. Spośród każdej grupy czterech okręgów, należy wybrać jeden, który wystaje ponad pozostałe. Test motyla podobny  jest do Testu muchy, przydaje się on przy badaniu dzieci bojących się dotknięcia skrzydełek muchy.

Test TNO oparty jest na figurach, które są widzialne wyłącznie przy prawidłowym współdziałaniu obu oczu niezbędnym do uzyskania obrazu stereoskopowego. Składa się on z siedmiu tablic, które służą do oceny obuocznego widzenia. Test przeznaczony jest dla dzieci w przedziale wiekowym 2,5 do 5 lat. Do prawidłowego przeprowadzenia tego testu niezbędne są okulary z jednym szkłem zielonym, a drugim czerwonym. Na każdej tablicy znajdują się figury złożone z czerwono zielonych kropek różnej wielkości. W okularach, jedno oko widzi obraz tworzony z czerwonych kropek, drugie z zielonych. Stopień trudności rozpoznawania wzrasta na kolejnych tablicach od 480 do 15 sekund kątowych. Test TNO umożliwia szybkie stwierdzenie, czy widzenie stereoskopowe w ogóle zachodzi i umożliwia precyzyjną ocenę wrażliwości przestrzennej.

Również test Randota umożliwia szybką i prostą ocenę głębokości percepcji stereoskopowej. Służy on do określenia zdolności pacjenta do rozpoznawania figur na tle złożonym z przypadkowych punktów. Badanie należy przeprowadzić przy użyciu specjalnych okularów polaryzacyjnych. Test sprawdza zdolność pacjenta do rozpoznania sześciu figur na tle złożonym z punktów przypadkowych.

 

Test Amslera

Zwyrodnienie plamki żółtej to najczęstsza przyczyna utraty wzroku u osób starszych. Schorzenie to ma związek z wiekiem; szacuje się, że może dotykać nawet 40 procent osiemdziesięciolatków. Diagnozowaniu zwyrodnieniowych zmian w obrębie plamki żółtej służy Test Amslera – umożliwia on ocenę widzenia w obrębie dołka środkowego siatkówki.  Szczególnie polecany jest osobom po 50 r.ż. Jest to popularna, znana od lat metoda, pozwalająca na samodzielne skontrolowanie kondycji wzroku. Można go wykonać go w domu, przed wizytą u okulisty.

Twórcą tej metody badania wzroku jest szwajcarski okulista Marc Amsler. Lekarz ten stworzył kwadrat o boku o długości 10 cm, podzielony liniami, które przecinają się co pół centymetra. Metoda ta okazała się cenną pomocą w określaniu, czy w obrębie centralnej części siatkówki dochodzi do zaburzeń. Pojawiające się w trakcie badania mroczki, plamy oraz zniekształcenia są objawami wskazującymi, że trzeba skonsultować się ze specjalistą.

 

Test Wortha

Innym sposobem badania obuocznego widzenia jest test czterech świateł Wortha. Należy on do testów silnie utrudniających obuoczne widzenie. Przeprowadza się go z odległości 5 m oraz z 30 cm. Tradycyjny test Wortha zbudowany jest w postaci latarki i sprzedawany w komplecie z czerwono-zielonymi okularami. Badany zakłada je i patrzy na 4 figury wyświetlane na tablicy. Patrząc prawym okiem przez czerwone szkło, badany widzi światło czerwone i poniżej niego światło białe. Natomiast spoglądając lewym okiem przez zielone szkło, widzi on 2 światła zielone ułożone obok siebie a poniżej nich, światło białe. W warunkach prawidłowego obuocznego widzenia, badany widzi 4 światła. Jeżeli tłumienie dotyczy bodźców wzrokowych z prawego oka, wówczas badany widzi 3 zielone światła, a jeżeli bodźców z lewego oka widzi 2 czerwone światła. Chory z zezem i z zachowaną jednoczesną percepcją widzi 5 świateł: 2 czerwone i 3 zielone.

 

Tablice Ishihary

Do sprawdzenia zdolności rozróżniania kolorów czerwonego i zielonego służą z kolei tablice Ishihary. Ich nazwa pochodzi od japońskiego okulisty Shinobu Ishihary, profesora Uniwersytetu Tokijskiego, który zaprojektował je w 1917 roku. Pierwsze takie tablice namalował on sam farbami. Pełny test Ishihary polega na pokazaniu pacjentowi 38 tablic. Diagnoza zwykle może być wstępnie postawiona już po pokazaniu pacjentowi kilku z nich.

Każda z tablic składa się z koła utworzonego przez różnych rozmiarów okrągłe plamy różniące się barwami. Układ plam, w kolorze odmiennym od tła, tworzy liczbę. Zadaniem pacjenta jest ją odczytać. Dobór kolorów na każdej tablicy jest inny, co umożliwia zdiagnozowanie różnych zaburzeń widzenia barw.

 

Wszystkie wspomniane testy dostępne są w naszym sklepie.