Tablice okulistyczne

Tablice okulistyczne Snellena

Tablice okulistyczne, zwane tablicami Snellena, służą do badania ostrości wzroku do bliży i do dali zarówno u dorosłych i u dzieci. Tablice okulistyczne opracował w 1862 roku holenderski okulista, który w 1862 r. po raz pierwszy zaproponował tego typu badanie i opracował odpowiednie plansze. Hermann Snellen wymyślił tablice na których znajduje się 12 linii, w których znajdują się cyfry, litery lub obrazki (dla dzieci) o malejącej wielkości od góry w dół. Badana osoba zakrywa jedno oko i czyta kolejno litery w rzędach zaczynając od najwyższego. Najniższy rząd, który pacjent może przeczytać wskazuje na ostrość jego wzroku w badanym oku.

 

Czym jest tablica Snellena?

Tradycyjna tablica Snellena posiada dwanaście linii, w których znajdują się litery o malejącej wielkości w kierunku od góry do dołu. Istnieją dwa rodzaje tablic okulistycznych, służące do mierzenia dali oraz do bliży, a znaleźć się na nich mogą zarówno litery, jak i cyfry albo obrazki dla dzieci, zwane inaczej optotypami. Choć Tablice Snellena ewoluowały, nadal wykorzystuje się ich główną ideę oraz reguły określające wynik badania. Optotypy wypracowane przez Hermana Snellena są powszechnie wykorzystywane na znakach drogowych, szyldach, reklamach zewnętrznych, ponieważ ich wielkość jest dopasowana do odległości, z jakiej znaki takie powinny być widoczne. Warto też dodać, że test Snellena powstał 10 lat przed użyciem pojęcia dioptrii przez optometrystę Ferdynanda Monoyera.

 

Do czego służą tablice okulistyczne?

Tablice Snellena sprawdzają ostrość naszego wzroku, umożliwiając określenie poziomu rozróżniania szczegółów widzianego obrazu. Głównym celem tego badania jest określenie ostrości widzenia centralnego oraz upośledzenie widzenia konkretnego oka. Przy pomocy tablic Snellena, można przeprowadzić następujące badania:

• Badania ostrości widzenia do dali, dla każdego oka osobno przy pomocy tablic do dali,
• Badania ostrości widzenia do bliży, dla każdego oka osobno przy pomocy tablic do bliży.

Doświadczeni lekarze dzięki tablicom okulistycznym mogą również dokładnie ocenić zdolność rozdzielczą siatkówki.

 

Rodzaje tablic okulistycznych

Na tablicach Snellena znajduje się bardzo wiele znaków o różnej wielkości, nazywanych optotypami. Dla dorosłych są to są najczęściej cyfry i litery a dla młodszych dzieci proste rysunki. Podstawowy komplet tablic okulistycznych składa się z płyty do dali i ze specjalnej płyty do bliży. Te pierwsze są dość dużymi tablicami, odczytywanymi przez pacjenta z odległości około 6 metrów. Tablice do bliży, są o wiele mniejsze i pacjent interpretuje je z odległości około 25-40 cm od oka. Taki przedział, to tak zwana odległość dobrego widzenia pozwalająca bez jakiegokolwiek wysiłku dostrzec zdrowym okiem znajdujący się blisko niego przedmiot.

Litery zastosowane na tablicy okulistycznej znajdują się w rzędach, w których ich wielkość maleje. Każdy z wierszy oznaczony jest wartością liczbową, przedstawioną za pomocą ułamka, opisującego ostrość wzroku pacjenta. Badanie bazuje na tym, że osoby z wadą refrakcji poznają tylko litery większe od podstawowych, a najmniejsza rozpoznawana wielkość odzwierciedla wielkość wady.

 

Zaburzenia, jakie można odczytać na podstawie badania tablicami okulistycznymi

Do najczęstszych wad wzroku powiązanych z zaburzeniem refrakcji należą:

• Nadwzroczność, inaczej nazywana dalekowzrocznością, w której siatkówka położona jest w zbyt bliskiej odległości od soczewki i rogówki, przez co promienie świetlne nie mają możliwości przecinania się i nie stwarzają warunków do powstania wyraźnego obrazu.
• Krótkowzroczność, związana z nieprawidłową budową oka, skutkująca tym, że promienie świetlne ogniskują się przed siatkówką a ostry obraz powstaje w niewłaściwym miejscu. Powoduje on niewyraźne widzenie, gdyż do siatkówki trafia obraz pozbawiony ostrości.
• Astygmatyzm, inaczej niezborność, wynikający z zaburzonej symetrii oka powodującej że promienie świetlne załamują się inaczej w pionie niż w poziomie. Jego efektem jest powstanie niewyraźnego, rozmazanego, a niekiedy zniekształconego obrazu.

Obecnie istnieje kilka sposobów leczenia zaburzeń refrakcji. Do najpopularniejszych należą:

• Okulary, które można podzielić ze względu na materiał z jakiego są wykonane, współczynnik załamania światła zwany inaczej współczynnikiem refrakcji, moc, geometrię, konstrukcję, przeznaczenie oraz budowę. Przy nadwzroczności sprawdzają się sferyczne szkła skupiające, a w przypadku krótkowzroczności – rozpraszające. Astygmatyzm koryguje się przy pomocy szkieł cylindrycznych, a wady łączone – torycznych.
• Soczewki kontaktowe, odpowiednie dla pacjentów prowadzących aktywny tryb życia i niwelujące również duże i skomplikowane wady wzroku, nawet te, które przekraczają 6 dioptrii. W zależności od rodzaju wady stosuje się soczewki twarde lub miękkie oraz przystosowane do różnego okresu użytkowania, np. miesięczne, dwutygodniowe i jednodniowe.
• Zabieg chirurgiczny, konieczny w przypadku dużych wad, polegający m.in. na wszczepieniu soczewki fakijnej lub refrakcyjnej, a także wymianie soczewki własnej na implant wewnątrzgałkowy.
• Laserowa korekcja wzroku, polegająca na odpowiednim modelowaniu przedniej powierzchni rogówki, przyczyniająca się do wyraźniejszego widzenia bez używania okularów ani soczewek kontaktowych.

O wyborze metody korygowania wady refrakcji zawsze decyduje specjalista.

 

Tablice okulistyczne dla dzieci

Istnieją także tablice Snellena przeznaczone dla dzieci. Zawierają one obrazki pozwalające uniknąć błędnych wyników badania, gdy najmłodsi nie rozpoznają jeszcze prawidłowo liter czy cyfr. Przy ich pomocy łatwiej jest również utrzymać koncentrację oraz uwagę dziecka podczas wykonywania badania wzroku. Z tych właśnie powodów, jeżeli szukamy tablic okulistycznych do wyposażenia gabinetu szkolnego lub gabinetu okulistycznego dla dzieci, zakup tablic ze znakami graficznymi będzie najlepszym rozwiązaniem.

 

Jak przebiega badanie przy pomocy tablic okulistycznych?

Przeprowadzając badanie za pomocą tablic Snellena przeznaczonych do dali, trzeba umieścić je w odległości 6 metrów od pacjenta. Badanie wykonywane jest w ciemni, o stałej intensywności strumienia światła. Aby prawidłowo wykonać pomiar, pacjent zasłania jedno oko, a następnie odczytuje pokazywane litery, począwszy od największych do coraz mniejszych. Badanie należy zakończyć, gdy pacjent nie potrafi już odczytać wskazanej przez lekarza litery. Badanie ostrości wzroku do dali służy ocenie zdolności rozdzielczej siatkówki, czyli postrzegania dwóch punktów położonych w bezpośredniej bliskości jako punktów oddzielnych. Wynik badania podawany jest w standaryzowany sposób, co pozwala porównywać kolejne rezultaty.
Test Snellena bazuje na odczytywaniu przez pacjenta różnej wielkości znaków, aby ocenić jego widzenie. Ostrość wzroku zapisuje się w postaci ułamka, w liczniku wpisując odległość z jakiej badany odczytuje optotypy, a w mianowniku wartość jaką oznaczony jest ostatni rząd prawidłowo przez niego rozpoznany. Jako normę uważa się wynik 20/20, oznaczający normalny, pozbawiony schorzeń wzrok, typowy dla osób bez wad. Oznacza on, iż osoba, która go osiągnęła jest w stanie prawidłowo odczytać optotypy rzędu 20 z odległości 20 stóp, i że widzi je ona na tyle ostro, by móc je przeczytać. Niekiedy wykonując badanie na tablicach okulistycznych, wykorzystuje się system metryczny, jako normę uważając wynik 6/6. Badanie za pomocą tablic Snellena nie wymaga specjalnego przygotowania ale dobrze, aby pacjent w jego trakcie był wypoczęty i odpowiednio skupiony.

 

W naszym sklepie medycznym oferujemy tablice wykonane najlepszych ich producentów przeznaczone do badań okulistycznych zarówno osób dorosłych, jak i dzieci. Posiadamy w swojej ofercie testy z obrazkami układającymi się w figury geometryczne lub ukazującymi zwierzęta, ułatwiające przeprowadzenie badania u najmłodszych pacjentów.