PoChP, to choroba płuc znana już od ponad 50 lat. Jednak mimo to, wielu ludzi zupełnie nie ma pojęcia, co oznacza ten skrót. Czym jest i jakie są objawy tego schorzenia? Dlaczego coraz więcej osób na nią umiera?
W chwili obecnej stanowi ona ogólnoświatowy problem zdrowotny, który z roku na rok się pogłębia. Ilość osób, u których zdiagnozowana zostaje ta choroba, zwiększa się diametralnie. Główną przyczyną jest smog, dym tytoniowy, jak również i szkodliwe pyły. Czym więc dokładnie ta choroba jest? Jakie są objawy PoChP? Czy można ją wyleczyć? Na te wszystkie pytania postaramy się odpowiedzieć w tym właśnie artykule.
Czym jest przewlekła obturacyjna choroba płuc?
Przewlekła obturacyjna choroba płuc, czyli PoChP to choroba dolnych dróg oddechowych, która charakteryzuje się między innymi ograniczeniem przepływu powietrza. Jest to spowodowane między innymi stanem zapalnym, jaki ma miejsce w oskrzelach, jak również w płucach. Przyczyną takiego stanu są szkodliwe gazy i pyły, które powodują rozwój zmian patologicznych.Te zmiany są charakterystyczne między innymi dla rozedmy płuc czy też dla zapalenia oskrzeli. W wyniku tej choroby dochodzi do uszkodzenia układu oddechowego. Uszkodzenia wynikają z przewlekłego stanu zapalnego dróg oddechowych, ale także ze stresu oksydacyjnego czy też z proteolizy. W wyniku tej choroby, stan zapalny rozwija się w obrębie między innymi oskrzeli, miąższu płucnego, jak również naczyń płucnych.
Kluczowe dla zrozumienia powagi PoChP jest to, że pojawiające się zmiany mają charakter nieodwracalny. W związku z niszczeniem miąższu płucnego, zmniejsza się sprężystość płuc, przez co następuje coraz większe ograniczenie przepływu powietrza. Ponadto, wraz z rozwojem tej choroby, pojawiają się skurcze mięśni gładkich, obrzęk w okolicy płuc czy też zwiększone wydzielanie śluzu. Co powoduje ten stan? Są to między innymi makrofagi, które są odpowiedzialne za powstanie choroby, następnie limfocyty CD8+, które ten stan zapalny podtrzymują i neutrofile, które dodatkowo jeszcze zwiększają ilość wydzielanego śluzu i powodują niszczenie płuc.
Stopnie obturacji PoChP
Wyróżnia się cztery stopnie obturacji PoChP. Występuje postać łagodna, gdzie wartość FEV1 wynosi 80% wartości należnej, następnie umiarkowana, czyli 50% ≤ FEV1 <80% wartości należnej, kolejna to obturacja ciężka - 30 proc. ≤ FEV1 < 50 proc. wartości należnej i bardzo ciężka - FEV1< 30 proc. wartości należnej. Mówiąc o samej obturacji, należy również zwrócić uwagę na skalę nasilenia duszności mMRC. I tak wyróżnia się skalę:
- 0 - duszność tylko w trakcie wysiłku fizycznego
- 1 - duszność w trakcie marszu na płaskim terenie lub niewielkim wzniesieniu
- 2 - duszność w trakcie chodzenia, zatrzymywanie się na złapanie oddechu
- 3 - częste zatrzymywania się, nawet w trakcie powolnego marszu
- 4 - brak możliwości wykonywania większych ruchów, nawet podczas domowych czynności
Skąd się bierze ta choroba, a więc słów kilka o przyczynach jej powstawania
Główne przyczyny rozwoju PoChP wymienione zostały na samym początku tego artykułu. Warto to jednak zawrzeć w jednym miejscu, by mieć dokładny obraz sytuacji, związanej z tą jakże trudną i niebezpieczną chorobą, jaką jest przewlekła obturacyjna choroba płuc. Największą zmorą jest palenie tytoniu, ale i przebywanie w miejscu, gdzie inne osoby palą. To także zanieczyszczone środowisko, w jakim przebywamy, a więc smog w naszym otoczeniu czy też szkodliwe pyły w miejscu na przykład wykonywania pracy w trudnych warunkach. Ponadto, przyczynami mogą być również infekcje dróg oddechowych, w tym infekcje płuc i oskrzeli, a także astma i nadreaktywność oskrzeli. Każda osoba po 40 roku życia, która pali papierosy lub która przebywa w zanieczyszczonym środowisku, jest narażona na występowanie tej właśnie choroby.
Jakie są objawy PoChP?
Z pewnością skoro tak niewiele wiemy o przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc, to na pewno chcielibyśmy poznać objawy, jakie może ona powodować, tak, aby móc jak najszybciej zareagować, gdy te zaczną się pojawiać. Wiadomo bowiem, że im szybciej zostanie choroba zdiagnozowana, tym szybciej będzie można rozpocząć stosowne leczenia, a tym samym chroniąc organizm przed skutkami jego niszczenia.
Najbardziej charakterystyczny jest długotrwały kaszel, który łączy się z odkrztuszaniem wydzieliny, najczęściej w godzinach rannych. Im dłużej taki stan trwa, tym bardziej widoczna staje się duszność, która najpierw występuje w trakcie wysiłku, a następnie towarzyszy ona choremu przez cały czas, nawet podczas wykonywania drobnych czynności. Bardzo często dochodzi do niewydolności oddechowej czy też do problemów związanych z krążeniem krwi. Kiedy przewlekła obturacyjna choroba płuc nabierze na sile, pojawiają się kolejne objawy, które świadczą już o zaawansowanym stadium choroby. Należą do nich między innymi: świsty i furczenie w trakcie oddechu, widoczna beczkowata klatka piersiowa, osłabienie szmeru pęcherzykowego, a także sinica czy też wdech przez zwężone usta. Jeśli organizm jest przez dłuższy czas nieodpowiednio dotleniony, mogą wystąpić zaburzenia neurologiczne, kwasica oddechowa i widoczne zmiany świadczące o wyniszczeniu organizmu.
Jak zdiagnozować PoChp?
Aby móc zdiagnozować ten problem, kluczowe znaczenie ma wywiad z pacjentem, a także badanie przedmiotowe, spirometria i RTG płuc. Ponadto, w dalszym rozwoju choroby, istotnymi badaniami są między innymi gazometria, jak również badanie EKG, które pozwala sprawdzić dalsze, wynikające z rozwoju tej choroby powikłania. Na pewno wspomniane badanie spirometryczne pozwala lekarzowi uzyskać dokładny obraz postępu choroby. Poprzez FEV1 istnieje możliwość sprawdzenia, jakie jest natężenie objętości wydechowej w pierwszej sekundzie badania. Poprzez coroczne badanie można zobaczyć, jaki jest progres choroby.
Czy PoChP można wyleczyć?
Nie ma możliwości wyleczenia czy cofnięcia zmian, które dokonały zniszczeń w organiźmie. jProwadzone leczenie ma za zadanie wpłynąć na poprawę drożności oskrzeli, na złagodzenie męczących objawów, jak również na zmniejszenie rocznego ubytku FEV1. Warto zaznaczyć, iż w leczeniu PoChP trzeba działać zarówno farmakologicznie i niefarmakologicznie. Co więc stanowi element nadrzędny leczenia? Na pewno leki rozszerzające oskrzela, kortykosteroidy, tlenoterapia, ale także zmniejszenie czynników, które mogą wywoływać ten stan.Zalicza się do nich między innymi rezygnację z palenia papierosów czy z pracy w szkodliwych warunkach. Niezbędna jest także edukacja w zakresie tej choroby, czyli co zrobić, by z nią żyć, jednocześnie poprawiając swój stan zdrowia.
Nie ma wątpliwości, iż przewlekła obturacyjna choroba płuc jest niezwykle niebezpieczna, a przy tym również bardzo szkodliwa dla organizmu. Nieleczona, może doprowadzić do szybkiej śmierci. Tak istotne jest więc zwracanie uwagi na objawy mogące świadczyć o chorobie, a także szybka diagnoza, by móc wprowadzić po jej rozpoznaniu odpowiednie leczenie. Tylko bowiem w ten sposób można dalej żyć, ciesząc się jakością tego życia i minimalizując przy tym ryzyko niedotlenienia organizmu, a w konsekwencji nawet i śmierci.