Nadczynność tarczycy, inaczej określana mianem hipertyreozy. To stan, w którym pojawia się nadmiar hormonów tarczycowych, powodujący zmiany w funkcjonowaniu organizmu. Poznaj przyczyny i objawy tej choroby. Sprawdź jakie badania wykonać i jak sobie radzić z tą autoimmunologiczną chorobą.

Na nadczynność tarczycy chorują częściej kobiety, niż mężczyźni i stan ten jest zdecydowanie częściej diagnozowanym, niż na przykład niedoczynność tarczycy. Występuje nadczynność jawna, która objawia się nadmiarem hormonów tarczycowych, jak również i nadczynność subkliniczna, w której w badaniach tarczycy wyniki są prawidłowe, jednak widoczne jest ewidentne zmniejszenie stężenia TSH, a więc hormonu przysadki, która jest odpowiedzialna za produkcję i wydzielanie owych hormonów tarczycy. Jakie są przyczyny takiego stanu? Jakie są objawy nadczynności tarczycy? Czy problem ten można leczyć? Na te wszystkie pytania postaramy się odpowiedzieć w tym artykule. 

 

Przyczyny nadczynności tarczycy

Najczęściej nadczynność tarczycy spowodowana jest występowaniem choroby Gravesa - Basedowa, będącej chorobą autoimmunologiczną, gdzie własne przeciwdziała pobudzają do pracy tarczycę. Inną przyczyną mogą być także wole guzkowe toksyczne, które to spowodowane są niedoborem jodu w organizmie. Może się zdarzyć również i tak, choć jest to przyczyna zdecydowanie rzadziej występują, iż nadczynność tarczycy spowodowana jest także podostrym zapaleniem tarczycy, poporodowym zapaleniem tarczycy, nadmierną ilością BhCG w organizmie, występowaniem gruczolaka przysadki czy też nieodpowiednim zażywaniem leków przy występowaniu niedoczynności tarczycy lub choroby Hashimoto. 

Jakie są objawy nadczynności tarczycy?

Jeśli w organizmie człowieka tarczyca pracuje nieprawidłowo, a więc przy nadczynności następuje przyspieszona praca organizmu. Objawy nadczynności tarczycy można bardzo szybko rozpoznać. Zakładając, że chory potrafi wychwycić pewne zmiany w organizmie, które są widoczne gołym okiem. Co więc powinno powodować niepokój? W którym momencie należałoby udać się do lekarza po wykonanie kontrolnych badań hormonów tarczycy? Głównymi objawami są więc między innymi: nagła utrata masy ciała, pojawiające się uczucie gorąca połączone ze zwiększoną potliwością, nerwowość i drażliwość, a także niepokój. Bardzo często też widocznym objawem sugerującym o toczących się w organizmie zmianach jest bezsenność i problem ze skupieniem uwagi na jednej rzeczy. U chorego pojawić może się także drżenie rąk i gałek ocznych, biegunki, przyspieszone bicie serca, duszności. Charakterystyczne jest także osłabienie mięśni, wypadanie włosów. Jeśli na nadczynność choruje kobieta, pojawia się u niej zaburzenie miesiączkowania, z kolei jeśli problem ten dotyka mężczyzn, występuje osłabienie libido, a nawet zaburzenia wzwodu. 

 

Jakie badania wykonać na nadczynność tarczycy?

Jeśli zauważamy u siebie objawy, których wcześniej nie było i cokolwiek wzbudza nasz niepokój sugerując, iż problemem może być tarczyca, z całą pewnością warto udać się na badanie tarczycy. Istotne w tym badaniu jest sprawdzenie stężenia TSH we krwi. Jeśli wynik przekracza dolną granicę, sugeruje on, iż pacjent właśnie z tym problemem się zmaga. Ponadto, przy nieprawidłowym wyniku, należy również sprawdzić FT4, a więc zbadanie poziomu stężenia wolnych hormonów tarczycy. Jeśli są one podwyższone, wówczas wyniki tych dwóch badań wystarczą, aby zdiagnozować ten właśnie stan.  

Bardzo często po zdiagnozowaniu nadczynności tarczycy, lekarz zleca także i serię innych badań, aby móc znaleźć podłoże występowania tego problemu. Koniecznym wówczas jest wykonanie USG tarczycy za pomocą aparatu USG, badanie poziomu przeciwciał przeciwtarczycowych w surowicy, morfologia krwi i lipidogram. 

 

Czy nadczynność tarczycy można wyleczyć?

Pojawia się tutaj zasadnicze pytanie, a więc czy można leczyć nadczynność tarczycy? Tak naprawdę wszystko zależy od tego, co jest przyczyną jej występowania. Jeśli problemem jest występowanie złośliwego nowotworu, który powoduje nadczynność, to jedyną opcją jest jego wycięcie. Konieczna jest więc operacja. Jeśli przyczyną jest choroba Gravesa - Basedowa czy wole guzkowo - toksyczne, wówczas metodą leczenia jest zastosowanie jodu promieniotwórczego. A ponadto, jedną z najczęściej wykorzystywanych opcji jest oczywiście leczenie farmakologiczne. Pacjent musi przyjmować odpowiednie leki, których głównym celem jest zahamowanie nadmiernej pracy tarczycy. W każdym przypadku lekarz endokrynolog dobiera indywidualnie odpowiednią metodę leczenia do konkretnego pacjenta. Sposób takiego leczenia uzależniony jest między innymi od wieku pacjenta, od stanu jego zdrowia, czy samego stopnia nasilenia choroby. Jeśli pacjent zażywać będzie regularnie leki, stosując się przy tym do wszelkich zaleceń lekarza, jak najbardziej można z taką chorobą żyć i normalnie funkcjonować. 

 

Czy nadczynność tarczycy może zagrażać zdrowiu i życiu pacjenta?

Tak naprawdę, jak to w każdej chorobie bywa, najważniejsza jest szybka diagnoza. Jeśli więc i tutaj nastąpi wczesne rozpoznanie choroby, a także zastosowanie odpowiedniego leczenia, wówczas choroba ta nie spowoduje pogorszenie stanu zdrowia. Jeśli jednak choroba nie zostanie wcześnie wykryta, wtedy może wystąpić udar mózgu, zawał serca, a także migotanie przedsionków czy też złamania kości. Najważniejsza jest więc szybka diagnoza, a następnie przyjmowanie leków i kontrolne wizyty u endokrynologa, by poradzić sobie z problemem i w razie nawrotu nadczynności, działać natychmiast. 

 

Czym jest przełom tarczycowy?

Bardzo często występującym powikłaniem nadczynności tarczycy jest tak zwany przełom tarczycowy. Jest to stan, w którym w wyniku nieprawidłowej pracy tarczycy, następuje nagłe zaburzenie pracy organizmu i w takim przypadku, jeśli nie zastosuje się odpowiedniego leczenia, może on doprowadzić do śmierci pacjenta. Jak więc rozpoznać taki przełom tarczycowy? Najczęściej występującymi objawami są gorączka, nudności i wymioty, a także drżenie mięśni, w tym przede wszystkim rąk oraz bezsenność. W każdym przypadku, gdy takie objawy występują, a ma to miejsce przede wszystkim przy długotrwałym lekceważeniu objawów lub zastosowaniu nieodpowiedniego leczenia, konieczna jest interwencja szpitalna i leczenie na intensywnej terapii. 

 

Czy nadczynności tarczycy można zapobiec?

Nie ma konkretnych sposobów na to, by obronić się przed chorobą tarczycy, ale na pewno można zminimalizować ryzyko jej wystąpienia. Na pewno warto postawić na odpowiednią ilość jodu, jak również i na rzucenie palenia. W każdym razie, problem ten ma podłoże autoimmunologiczne. Układ odpornościowy sam wytwarza przeciwciała, walcząc przeciwko własnym, zdrowym komórkom. Niszczy je, tak, jak ma to miejsce w przypadku na przykład cukrzycy typu 1. W żadnym przypadku nie można bagatelizować objawów, które wysyła nam organizm. Każde ,,odstępstwo od normy” o czymś świadczy, dlatego też potrzebna jest szybka diagnoza. Kolejnym krokiem jest prowadzenie odpowiedniego leczenia, które pozwoli poradzić sobie z problemem i konsekwencjami zaburzeń które wystąpiły w organiźmie.