Cholesterol - cichy zabójca dla organizmu

Choroby serca stanowią najczęściej występującą przyczynę zgonów na świecie. Głównym winowajcą jest zawał serca, który pojawia się nagle, niespodziewanie i potrafi zrobić bardzo ogromne szkody dla organizmu, w tym przyczyniając się także do śmierci.

I choć przyczyn zawału może być wiele, jednym z głównych winowajców jest cichy zabójca - zły cholesterol. O nim, o tym dobrym, ale i o cholesterolu całkowitym w tym właśnie artykule.

Co to jest cholesterol?

Nie ma wątpliwości, iż bagatelizujemy nasz stan zdrowia. Nie zwracamy uwagi na niepokojące dolegliwości, morfologia krwi jest wykonywana nieregularnie, a nasz styl życia często daleki jest od ideałów. Jedną z kwestii, która stanowi ogromny problem, jest podwyższony cholesterol ldl. Część z nas zupełnie nie zdaje sobie sprawy z tego, jak wiele może on wyrządzić w organizmie szkody. Zacznijmy jednak od początku, skupiając się na tym, czym on jest, jak odróżnić dobry cholesterol od tego złego i w zasadzie to, co najważniejsze - jak obniżyć cholesterol, aby móc tym samym zminimalizować ryzyko powstania zawału. Cholesterol jest to lipidowa substancja tłuszczowa, wchodząca w skład błon większości komórek. Działanie jej na organizm jest niezwykle szerokie. Dzięki niej produkcja hormonów płciowych przebiega prawidłowo, ona prowadzi do syntezy kwasów żółciowych, bierze udział w wytwarzaniu witaminy D. Ma także duże znaczenie dla samej pracy mózgu. Cholesterol, podobnie jak inne tłuszcze, nie rozpuszcza się w wodzie. I tutaj można byłoby powiedzieć, iż jest on niezwykle ważny, a więc skąd hasła na jego temat, że wpływa na pracę serca, niszczy organizm czy zabija? Wszystko tak naprawdę rozchodzi się nie o cholesterol całkowity, ale o jego podział na dobry cholesterol i zły cholesterol i tym chcemy zająć się w dalszej części artykułu.

Który cholesterol jest dobry, a który zły?

Cholesterol krąży we krwi razem z białkami. Wspólnie tworzą one lipoproteiny, przypominające małe kulki tłuszczu. I tak, w zależności od tego, jak one wyglądają i jaka jest w nich proporcja cholesterolu i białek, taką też przyjmują one postać. I tak możemy wyróżnić cholesterol dobry - HDL i cholesterol zły - LDL. W pierwszym przypadku związek składa się w większości z cholesterolu, który ma małą gęstość, a ponadto znajduje się w cienkiej otoczce białkowej. Przenikając do krwiobiegu, jest głównym sprawcą rozwoju miażdżycy, która jak wiadomo wpływa na choroby serca. Im poziom LDL jest niższy, tym lepiej. W drugim przypadku mamy cholesterol, który działa na organizm pozytywnie. W nim jest więcej białka, z kolei dużo mniej cholesterolu. Jego zadaniem jest przenikanie przez tętnice i zbieranie złego cholesterolu, transportując go dalej do wątroby. Im poziom HDL jest wyższy, tym lepiej.

Jakie są objawy wysokiego cholesterolu?

W początkowej fazie wzrostu cholesterolu, objawy nie są widoczne, stąd też pacjent nie wie, że boryka się z problemem. W miarę upływu czasu, wysoki cholesterol daje o sobie znać, co objawia się przede wszystkim szwankującym układem krążenia, związanym z rozwojem miażdżycy. Czym się taki stan chorobowy objawia? Najbardziej widoczne są żółte zgrubienia w okolicy powiek, pod piersiami i w zgięciu łokcia. Pojawiają się problemy z koncentracją, a do tego z pamięcią. Często widoczne są także zgrubienia na ścięgnach nadgarstków oraz na Achillesie. W związku z zapychaniem się tętnic, chory odczuwa często także bóle w nogach i skurcze w łydkach, które uniemożliwiają prawidłowe funkcjonowanie. Bardzo wiele zmienia się także w obrębie stóp. Skóra na stopach staje się błyszcząca i naciągnięta. Stopy są zimne i blade. I oczywiście nie sposób także nie zwrócić uwagi na kłopoty sercowe. Pojawiają się więc bóle w klatce piersiowej, problemy z oddychaniem, zadyszka i bardzo słaba kondycja, nawet podczas zwykłego chodzenia.

Jakie są przyczyny złego cholesterolu?

Główną przyczyną podwyższonego cholesterolu jest z pewnością nieodpowiedni styl życia. Co się na to składa? W głównej mierze na niewłaściwy styl życia składa się nieodpowiednia dieta, a także brak aktywności fizycznej. Jeśli dieta bogata jest w tłuszcze zwierzęce, żywność przetworzoną czy też słodycze, przyczynia się to w dużej mierze do rozwoju miażdżycy, spowodowanej wysokim poziomem LDL. Dużym problemem jest także nieodpowiednia waga, która tak naprawdę jest skutkiem niezdrowego stylu życia. Nadwaga i otyłość najczęściej wiąże się ze wzrostem trójglicerydów i zmniejszeniem poziomu HDL. Co więcej, duże znaczenie ma często także płeć i wiek. U kobiet przed menopauzą ten poziom jest niższy, jednak po menopauzie on wzrasta. U mężczyzn z kolei największy wzrost następuje po 50 roku życia.

Jak zbić cholesterol?

W przypadku, gdy poziom cholesterolu jest zbyt wysoki, warto od razu działać. Jak obniżyć cholesterol? Podstawą jest zdrowa, zbilansowana dieta, z uwzględnieniem rezygnacji z tłuszczów zwierzęcych. Należy więc wyeliminować tłuste mięso, wędliny, smalec, masło czy śmietanę. Nieodpowiednie są także tłuszcze trans, ciasta czy słone przekąski. A jakie są źródła dobrego cholesterolu? Na pewno dieta powinna być bogata w warzywa i owoce oraz zdrowe tłuszcze. Kluczowe więc znaczenie w diecie może mieć olej z czarnuszki i olej z wiesiołka, olej lniany, a także oliwa z oliwek. Warto również postawić na garść orzechów każdego dnia, na fasolę, groch czy też soczewicę. A czy można jajka? Często to pytanie zadaje sobie wielu ludzi próbujących skomponować odpowiednią dietę. Tak, jak najbardziej tak, bowiem jajka nie mają wpływu na wzrost ldl. Co jeszcze? Ważna jest na pewno aktywność fizyczna, minimum 30 minut dziennie, rezygnacja z używek, unikanie stresu i pełna higiena snu. Zmieniając swoje nawyki żywieniowe, można znacząco wpłynąć na poprawę stanu zdrowia, także w kwestii cholesterolu. W skrajnych przypadkach należy zastosować odpowiednie leczenie? Kluczowe znaczenie mają preparaty hamujące aktywność enzymów, które są niezbędne przy produkcji cholesterolu. Podany lek należy zażywać do końca życia, łącząc go ze zdrowym stylem życia.

Jakie są normy cholesterolu?

Cholesterol HDL jest dobry i ma on kluczową rolę dla organizmu. Organizm wytwarza go sam w takiej ilości, iż nie ma powodu do niepokoju, aby było go mało. Stanowi to 80% całości poziomu cholesterolu, 20% dostarczane jest z pożywieniem i składa się to razem na cholesterol całkowity. Jakie są więc normy cholesterolu? TC, czyli ten całkowity posiada normę poniżej 200mg/dl 5,2mmol/l. Przy wartości do 250mg/dl 5,1 - 6,5mmol/l jest on podwyższony, z kolei powyżej 250mg/dl >6,5nmol/l jest on bardzo wysoki. Każdy z nas powinien przynajmniej raz do roku sprawdzać poziom cholesterolu we krwi, a w przypadku podwyższonego ryzyka, zdecydowanie częściej, zgodnie z zaleceniem lekarza. Aby wynik był wiarygodny, należy wykonać badanie na czczo, minimum 12 - 14 godzin od ostatniego posiłku. Podwyższony cholesterol, określany inaczej jako hipercholesterolemia to problem społeczności XXI wieku, dotyczący blisko 70% społeczności. Niestety, ale zaledwie ⅓ tych osób wie, jaki jest jego cholesterol i w związku z tym podejmuje jakieś kroki. Należy mieć świadomość, iż obok nadciśnienia, to właśnie nieodpowiedni poziom cholesterolu we krwi powoduje zawał, a ten może być bezpośrednią przyczyną śmierci.